Oscary

Mianem Oscarów lub Oskarów określa się znane na całym świecie Nagrody Akademii Filmowej złożonej z najbardziej zasłużonych w dziedzinie filmu. Oscary uważane są za najbardziej prestiżowe nagrody filmowe na świecie, mimo że nagradzane są przede wszystkim amerykańskie produkcje.

Pełna nazwa: Academy Awards (Nagrody Akademii Filmowej)
Potoczna nazwa: Oscars (Oscary)
Statuetka: pozłacany rycerz oparty na dwuręcznym mieczu o wysokości 34,3 cm i wadze 3,856 kg
Przyznawana od: 1929 roku
Kategorie: 24
Oficjalna strona internetowa: https://www.oscars.org/
Facebook: https://www.facebook.com/TheAcademy/
Instagram: https://www.instagram.com/theacademy/

Akademia skupiająca amerykańskich filmowców powstała w 1927 roku. W tym samym czasie ufundowano nagrody, a pierwsza ceremonia ich wręczenia odbyła się w 1929 roku podczas prywatnej kolacji w Hollywood Roosevelt Hotel, w której udział wzięło ok. 270 osób. Wręczenie nagród miało trwać jedynie ok. 15 minut. Rozdano 15 statuetek, a media o zwycięzcach poinformowano dopiero 3 miesiące później. Jednak już przy drugiej gali wyniki plebiscytu podawano mediom tego samego dnia, o godzinie 23. W 1941 roku zmieniono system i po raz pierwszy zastosowano zapieczętowane koperty do ogłaszania zwycięzców danych kategorii. Wszystko dlatego, że rok wcześniej Los Angeles Times opublikował ich nazwiska przed rozpoczęciem ceremonii. Wtedy też nagrody zaczęto wręczać w teatrach. Jednocześnie w 1944 roku po praz pierwszy transmitowano galę również poza granicami Stanów Zjednoczonych. Poza latami 1953 – 1957, kiedy to nagrody wręczano jednocześnie w Hollywood i Nowym Jorku, ceremonie zawsze odbywały się w Los Angeles. Od 2002 roku Oscary co roku wręczane są w Dolby Theatre (znanym wcześniej jako Kodak Theatre).

Początkowo Oscary wręczano na przełomie marca i kwietnia. W 2004 roku przeniesiono ceremonię na ostatnią niedzielę lutego, choć w 2006 roku odbyła się ona już w marcu. Trzykrotnie przekładano też wręczenie nagród – w 1938 roku z powodu powodzi, jakie nawiedziły Los Angeles, w 1968 z powodu pogrzebu Martina Luthera Kinga i w 1981 z powodu próby zabójstwa Ronalda Reagana.

Pierwsze Oscary rozdano 13 kategoriach, dziś jest ich 24. W każdej z nich ogłasza się od 2 do 5 nominacji, poza wyjątkową kategorią „najlepszy film”, w której od 2009 roku startuje aż 9 obrazów. Najnowszą kategoria jest ta za najlepszy pełnometrażowy film animowany przyznawana od 2001 roku. Od czasu do czasu pojawiają się też propozycje nowych kategorii, które zwykle jednak nie są uwzględniane

Mimo wielu kontrowersji wokół Oscarów i zarzucania Akademii nieobiektywności, komercyjności i braku różnorodności, ceremonie wręczenia nagród co roku są ogromnym wydarzeniem w show-biznesie i przyciągają przed telewizory miliony widzów na całym świecie. Równie dużym, jeśli nie większym zainteresowaniem niż same nagrody, cieszy się otoczka blichtru przypisywana temu corocznemu wydarzeniu, a gwiazdy swoje kreacje na ten wieczór przygotowują miesiącami.

W całej historii nagrody Polacy zdobyli kilkanaście statuetek i kilkadziesiąt nominacji. W 2015 roku w kategorii „najlepszy film nieanglojęzyczny” triumfowała Ida Pawła Pawlikowskiego. Poza tym nagradzani byli nasi kompozytorzy (Leopold Stokowski w 1942 r., Bronisław Kaper w 1954 r., Jan A.P. Kaczmarek w 2005 r.), rejestratorzy dźwięku (Stefan Kudelski w 1979 i 1990 r.), operatorzy (Janusz Kamiński w 1994 i 1999 r.), twórcy filmów animowanych (Zbigniew Rybczyński za krótkometrażowy film animowany Tango w 1983 r. oraz twórcy filmu Piotruś i Wilk w 2008 r.), a także scenografowie (Allan Starski i Ewa Braun w 1994 r.). W 2003 r. najlepszym reżyserem został Roman Polański, a w 2000 r. Andrzej Wajda otrzymał honorową statuetkę za całokształt twórczości.